Introduction Edited text Manuscripts Cymraeg

19. Moliant i Ddewi

edited by Eurig Salisbury

⁠Llst 164, 168‒9

Notes
An important collection of poetry of south-eastern origin. This poem was recorded by Richard Turbeville (fl. 1606) as part of a collection of work by Rhisiart ap Rhys (pp. 154–200), but it does not seem that the poems were written in any discernible order. He also copied the work of Lewys Morgannwg (pp. 111–54), who was Rhisiart ap Rhys’s son, and cywyddau by the poet’s father, Rhys Brydydd, and his uncle, Gwilym Tew (pp. 200–3), possibly all copied from autograph texts. Turbeville added four variant opening couplets beside the first four couplets of the poem (judging from the shade of the ink, he probably added these lines at a later point). According to this variant version, the first couplet is replaced with another and the fourth couplet is placed before the third. To the side of the first line in the original text, another later hand wrote these words: cymer y pedwar pennill issod yn lle’r pedwar vchod ‘take the four lines below in place of the four above’ (further, see the textual notes). Turbeville made eight corrections, probably as he was copying the text (see lines 10, 13, 26, 32, 41, 51, 54, 58). Marks that seem similar to corrections in some lines, such as 10 diled, 13 pulput and 26 wnaeth, are in fact ink blots.


168
I Sanct Dewi
Swrn o dir a siwrnau dyn davydd hollwyr crevydd cred
Sain davydd a sy’n dovyn da n vyniw i danfoned
Trideg oedd dy antur di Trideg oedd dy antür di
gyn y dynion gynn deni gan y dynion gyn deni
5dy dad sant gariad gwirion dwr ffons a gaed ar y ffydd
da vo ’ym nerth dy vam Nonn dwyn golwg ir dyn gweilydd
dwr ffons agaed ar y ffydd dy dad sant gariad gwirion
dwyn golwg ir dyn gweilydd da vo ym nerth dy vam Nonn
Ceirw ar Adar oe cerynt
10diled gwar i delyd gynt
mab marw ae vam ni ’arwein
a wnaed yn vyw yn dyn vein
pvlput lle na symutir
o rad duw yt ar y tir
15ni alloedd vn oll ae ddwyn
vry a chann vwrw ywch wenwyn
gwisg wenn pawb oth garennydd
gwr sy’n rhoi’r grawys yn rhydd
yth dir ni ddaeth ederynn
20a wna twyll i eneid tyn
dyw mawrth a vydd da i mi
i troes Düw yt ras Dewi
dof innav hyd dyf waenol
o ddyno dy dduw yn d’ol
25dy gob sy dros d ’esgobaeth
dwg hyd nef dy gadw a wnaeth
dy gennad diwag winwydd
dy ras yn vwy dros vn vydd
aeth i harri wnaethuriad
30aeth lu yn ol vn oth wlad
brig clynn i bv’r cylannedd
Boea lu caeith y blak hedd
dewi dy ras peth di dro
dros vn mewn derw sy yno
35Mur gwilym ir waew golas
merthyr sant am orthy’r sias
enill y maes yn llew mein
ar lindys daear lvndein

169
Roe ynys Harri vnwaith
40a marw a wnai ’mronn i waith
Bedydd cynn bedyddio ’i caf
Benn brau vel maibion Briaf
Beth gorav alw bath greulawnn
gorav lad ar gweryl iawn
45ni roe gar lvdd anhvddad
Gronwy lwyth er grwnn oe wlad
Dinevwr waed y nef vry
Dewi eneid a dynny
Tynn hen genvigen gwann vydd
50a thylodion oth wledydd
iacs chwerw vel risg y dderwenn
a iach a bawb vwch i benn
dwg yn vn ath ehvnan
daleith frx⁠⁠⁠⁠ei⁠⁠sg dolwyth y fran
55dod aliwns ar dud elawr
dod er mwyn radav dewr mawr
o da syr Rys dwyswr ieith
law graelon i loegr eilwx⁠⁠eith
Dvg ne Iarll penn digon ym
60daw lawlaw dial wilym

Risiart ap Rys: 35. C: